Odrolnienie gruntów niezgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (dalej jako „uogrl”) jest obarczone sankcjami. Nakładane są one na podmiot, który rozpoczął nierolnicze wykorzystanie gruntu rolnego z naruszeniem przepisów uogrl.
Istota opłat i kar
Opłaty i kary z tytułu odrolnienia gruntów niezgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nakładane są niezależnie od kar przewidzianych w przepisach o ochronie środowiska i innych przepisach powszechnie obowiązującego prawa.
Opłaty i kary z tytułu odrolnienia gruntów niezgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych mają charakter prewencyjny i represyjny. Z jednej strony mają bowiem zapobiegać wykorzystaniu gruntów rolnych na cele nierolne , z drugiej strony obciążają bezpośrednio podmiot, który dopuścił się naruszenia, aktualizując obowiązek zapłaty określonej kwoty. Stanowią więc dolegliwość finansową. Ponadto, istotne jest to, że nie można ich wliczyć do kosztów działalności podmiotu dopuszczającego się naruszenia.
Należy jednak zauważyć, iż opłaty i kary nakładane są niezależnie od kar przewidzianych w przepisach o ochronie środowiska i innych przepisach powszechnie obowiązującego prawa. W zależności zatem od rodzaju naruszenia, oprócz sankcji wynikających z uogrl, na sprawcę mogą zostać nałożone jeszcze inne obciążenia. Na przykład w sytuacji, gdy na gruncie została rozpoczęta budowa bez odrolnienia zgodnie z przepisami uogrl, a także bez uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych, inwestor zostanie pociągnięty do odpowiedzialności zarówno z tytułu naruszenia przepisów uogrl poprzez nałożenie na niego obowiązku uiszczenia stosownej opłaty, jak również z tytułu samowoli budowlanej na podstawie przepisów prawa budowlanego.
Podmiot dopuszczający się naruszenia nie może wliczyć kosztów naliczonych kar do kosztów prowadzonej przez siebie działalności.
Podmiot obciążony sankcją
Przedmiotowe opłaty i kary są nakładane na podmiot dopuszczający się naruszenia na podstawie decyzji administracyjnej. Wymierzane są więc bezpośrednio podmiotowi, który rozpoczął faktycznie użytkowanie gruntu na cele nierolne. W przypadku, gdy naruszenia dopuszcza się jednostka organizacyjna, dodatkowo, na jej kierownika, nakładana jest automatycznie kara finansowa w wysokości wynagrodzenia za 3 ostatnie miesiące. W razie niewykonania obowiązku zapłaty przedmiotowych opłat i kar wszczynana jest egzekucja administracyjna.
Opłata za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolnej niezgodnie z przepisami
Opłata ta wynosi dwukrotność należności. Jest ona nakładana w przypadku rozpoczęcia innego, niż rolnicze użytkowanie gruntu rolnego, gdy nie przewidują tego postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także w przypadku, gdy przeznaczenia na cele nierolnicze odbyło się bez wymaganej zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.
Opłata za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolnej bez wymaganej zgody
Opłata ta nakładana jest w przypadku, gdy grunt został przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolne, ale faktyczne rozpoczęcie wykorzystania na cele nierolne odbyło się bez uzyskania decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntu z produkcji rolnej. W takim przypadku, organ wydaje decyzję zezwalającą na wyłączenie gruntu z produkcji rolnej z urzędu, przy czym wysokość należności jest podwyższona o 10%.
Kara pieniężna za podjęcie w zabudowie zagrodowej działalności innej niż rolnicza
Kara pieniężna nakładana jest na podmiot, który w zabudowie zagrodowej, podjął działalność nierolniczą bez powiadomienia o tym starosty właściwego ze względu na położenie gruntu. Na przykład, jeżeli w zabudowie zagrodowej, właściciel rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na naprawie samochodów osobowych i ciężarowych (otworzył warsztat samochodowy), ale nie poinformował o tym starosty, zostanie na niego nałożona przedmiotowa kara. Wymierzana jest ona na podstawie decyzji administracyjnej wydawanej przez starostę. Jej wysokość wynosi od 5.000 zł do 30.000 zł.
Kara pieniężna nakładana jest także na podmiot, który w zabudowie zagrodowej podjął działalność nierolniczą bez powiadomienia o tym starosty właściwego ze względu na położenie gruntu.
Niniejszy artykuł wyraża wyłącznie opinie Autorki, ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.
